Hazen zie ik best vaak, maar grote groepen hazen zie ik zelden. Laatst, op het land van een vogelvriendelijke veehouder, zag ik er zeven bij elkaar. En die zeven renden als een dolle achter elkaar aan. In een treintje. Rammelen wordt dat genoemd.

Zondag hoorde ik Sim Broekhuizen bij Vroege Vogels. Broekhuizen promoveerde tien jaar op onderzoek naar hazen. Zijn onderzoek riep vooral vragen op. Tot dan toe wisten mensen dat een hazentrein in de lente bestond uit hitsige hazenmannen die achter een vruchtbare hazenvrouw aanjaagden. Klinkt logisch.

In het veld is niet te zien of een haas een mannetje of vrouwtje is. Maar Broekhuizen ving hazen, sekste ze en oormerkte ze, zodat ze individueel herkenbaar waren. En toen bleken die hazentreintjes vaak gemengd te zijn: mannen en vrouwen. Er zaten net zo goed vrouwen achter vrouwen aan en vrouwen achter mannen.

Kortom, waarom hazen dat precies doen is een ingewikkelder kwestie dan je zou denken. Het zal vast met de partnerkeuze te maken hebben. Waarom zouden hazen anders alleen in de vroege lente rammelen, als de vrouwen vruchtbaar en de mannen fors geschapen zijn? Dan zwellen hun ballen, waarmee ze onder invloed van een dosis testosteron eens lekker willen rammelen.

Hoe dan ook vond ik het een fascinerend gezicht. Het was vast geen toeval dat de dieren uitgerekend in een land waren dat voor weidevogels werd beheerd, met ruige mest maar zonder drijfmest, met een bobbelige grasmat en een bloemetje hier en daar. De hazen renden razendsnel en sloegen tijdens hun run plotseling scherp de hoek om. Als ze even uitpuften van het rennen, hielden ze elkaar op hun achterste gezeten reikhalzend in de smiezen. Ze hadden elkaar met de voorpoten kunnen meppen, maar dat zag ik ze niet doen. Zulke knokpartijen komen volgens Broekhuizen behalve tussen mannetjes ook voor tussen vrouwtjes.

De hazen rammelden vlak voor Pasen in een land waar weidevogels eieren legden. Zou daar de paashaas zijn oorspong vinden?

(Natuurdagboek Trouw woensdag 19 april 2017)