De Donaudelta is een gebied vol moerassen, kreken, wilgenbroekbossen en plassen. Het lijkt een beetje op de Biesbosch al groeien er minder brandnetels en reuzenbalsemienen. Bovendien is het 50 à 60 keer zo groot. Een onvoorstelbaar uitgestrekt, nauwelijks begaanbaar terrein, grotendeels in Roemenië, deels in Oekraïne. Het is de grootste delta van Europa, afgezien van de Wolgadelta. De Wolga mondt uit in de Kaspische, de Donau in de Zwarte Zee.

Veertien Trouwlezers en ik begeven ons met een gids in het gebied, dat beroemd is om zijn watervogels. Bosvogels als spechten zou je er niet verwachten, maar die wilgen zijn oud, dik en knoestig. Sommige zijn verzwakt en deels verrot door maandenlange hoge waterstanden, vele zijn afgeknapt, andere zijn uitgehold door… spechten. Er komen nogal wat spechtensoorten voor maar grote bonte spechten en grijskopspechten zijn de algemeenste.

Over grote bonte spechten heb ik het al vaker gehad, maar de grijskopspecht is een nieuwe soort voor me. Ik heb weliswaar grijskopspechten horen lachen in een streek in Zuidoost-Frankrijk waar mij verteld werd dat er geen groene spechten voorkwamen, maar veel verder dan dat kwam mijn grijskopspechtwaarneming niet. In Zuidoost-Nederland duikt weliswaar regelmatig een uit het zuiden verdwaalde grijskopspecht op, maar die heb ik nooit gezien.

Grijskopspechten lijken op groene spechten, maar hebben geen rode kruin. De mannetjes hebben alleen een rood voorhoofd en de vrouwtjes hebben zelfs dat niet. Grijskopspechten hakken net als groene spechten hun holen graag uit in het relatief zachte wilgenhout. Net als groene spechten zijn ze gek op mieren, maar grijskoppen zijn daar minder kieskeurig in en lusten ook andere insecten en larven. Ze lachen vrijwel alleen in het broedseizoen, en ook dan minder vaak en wat korter dan groene spechten. Ze roffelen juist weer meer dan groene spechten.

Ik hoor nochtans regelmatig de lach van de grijskopspecht schallen over het water van de Donau. En als ik een grijskopspechtvrouwtje mooi in de kijker krijg, voel ik de opwinding die een nieuwe soort kan geven.

(Natuurdagboek Trouw woensdag 25 april ’18)