Nationale vogel des vaderlands
Er was een verkiezing van een nationale vogel. Vooral voor de grutto werd veel campagne gevoerd. De grutto was eerder dit jaar in een concurrerende verkiezing al tot Vogel des vaderlands gekozen. Bijna niemand wist dat er twee verkieizngen waren, ook ik haalde ze doorelkaar. Dinsdag maakte Vroege Vogels de nationale vogel bekend. Dit schreef ik een week daarvoor:
Het lijkt mij duidelijk dat de grutto wint. De grutto als symbool voor het Nederlandse landschap en de teloorgang daarvan. Ik vind het best, maar ik vind elke vogel best, al ben ik de laatste tijd gehecht geraakt aan de spreeuw, omdat ik aan een boek over die soort werkte. Maar de spreeuw is vast al uit de race. Het maakt me eerlijk gezegd weinig uit. Ik voer liever campagne voor bescherming van vogels dan voor hun verkiezing.
Grutto’s zitten nu in Guinee Bissau. Daar vinden ze rijstkorrels. Straks trekken ze naar Portugal en in februari komen ze onze kant weer op. Ze weten niet beter en ze kunnen niet anders. Waar zouden ze ook heen moeten? Maar de Nederlandse weilanden zijn tijdens de duur van drie, vier gruttolevens veranderd van afwisselende gras- en hooilanden in eenvormige monocultures waar alle oneffenheden uit zijn gewalst, waarvan de grond ontwaterd is en zo sterk bemest, dat er al vroeg gemaaid kan worden, als de vogels nog broeden. Grutto’s redden het alleen in speciaal voor hen beheerde gebieden.
In mijn kindertijd hoorde ik van maart tot juni het prachtige “o grut!” van de grutto. Dat hoorde net zo bij de lente als crocussen en narcissen. Tegenwoordig moet je bij een gruttoreservaat wonen om dat geluid nog vaak te horen. En de schaalvergroting en intensivering gaan door, de landbouw kan altijd nóg industriëler. Als straks de grutto weg is, hebben we hem in elk geval nog als logo des vaderlands. Als tenminste mijn voorspelling uitkomt dat hij wint.
(Natuurdagboek Trouw vrijdag 13 nov. 2015)
PS: De Grutto is op 17 november uitgeroepen tot nationale vogel van Nederland