Felle hefstkleuren
Uit alle delen van het land vertellen mensen me dat de herfstkleuren dit jaar feller zijn dan anders. Zelf valt mij dat niet op, ik vind herfstkleuren altijd fel. Maar het zou best kunnen dat de ene boom geler of roder is dan andere jaren, misschien zijn de meeste bomen dat wel. Bijvoorbeeld omdat de zon veel scheen. Bomen vormen rode flavonoïden in hun bladeren als bescherming tegen de zon. Als ze in de herfst hun bladgroen terugtrekken, worden die rode (en gele) pigmenten zichtbaar. In de zomer blijven die kleurtjes onzichtbaar, overheerst als ze worden door het vele groen.
Mij valt op dat de ene boomsoort (de ginkgo voorop) geler kleurt dan de andere. Soms verschilt het binnen een boomsoort. De ene berk wordt geler dan de andere. Sommige bomen worden rood, andere niet. De ene boom begint vanaf de stam geel en kaal te worden en houdt aan de toppen van de takken zijn blaadjes het langst vast. De ander doet dat andersom en begint aan zijn kruin.
Voor beide strategieën zijn verklaringen te bedenken…
Aan de uiteinden der takken komen de sapstromen uit en bevinden zich de groeipunten. Logisch dat daar de blaadjes het langst groen blijven. Of is het logisch dat de blaadjes daar het eerst verschenen en nu dus het eerst versleten zijn en afvallen? De buitenste blaadjes vangen veel wind en vallen dus eerder af. De buitenste blaadjes vangen meer zonlicht en kunnen dus wat langer blijven hangen als lichtreceptor.
Hoe dan ook doen de blaadjes er deze windstille herfst lang over voor ze gevallen zijn. Van gele sneeuw is geen sprake, meer een geel druppelen.
(Natuurdagboek Trouw maandag 9 nov. 2015)