In het bos in Duitsland krioelt het bospad van de mieren. Rode bosmieren zijn het, die noeste werkers en opruimers in het bos. Ah, in de bosrand ligt een mierenhoop. Als kind hoefde ik Klein Zwitserland maar in te lopen, het honden-uitlaat-bosje bij Amersfoort, of ik kon hun enorme mierenhopen vinden. Dat is al dertig, veertig jaar voorbij.

Fascinerend vond ik het altijd, dat gekrioel, en ook een beetje griezelig. Stel dat je erin zou vallen? Zelfs op veilige afstand kon je pijnlijk gebeten worden. De mieren marcheerden overal, al onderhielden ze wel hoofdroutes: mierensnelwegen. Ik bracht daarin weleens barrières aan, en keek dan of ze de orde herstelden. Met een takje trok ik bijvoorbeeld een geultje dwars door de mierenstroom. Aan beide kanten ontstond een opstopping. Dan legde ik het takje als brug over de geul. Een avontuurlijke mier waagde de oversteek maar holde gauw weer terug. De tweede zette door. Onderwijl verkenden andere mieren de geul, die net zomin als het takje met de vertrouwde mierengeur gemarkeerd was. Weldra hervatte de verkeersdrukte zich alsof er niets gebeurd was.

Ik gooide een stukje appel midden op de mierenhoop en keek naar de consternatie. Die viel meestal tegen, achteraf denk ik dat mieren liever iets hartigs aten dan iets zoets. Als ik nu in het bos een broodje eet, zie ik algauw een mier met een kruimeltje wegbenen.

In Nederland zijn mierenhopen schaars geworden. Ik vermoed vanwege de verwaaide mest die door de lucht overal neerdwarrelt, zodat de bosbodem te dicht begroeid raakt. Mierenhopen zijn altijd op plekken waar zonlicht doordringt. Alleen diep in de bossen, ver van landbouwgrond, doen rode bosmieren het nog aardig. En in Duitsland.

Er lacht een groene specht door het bos. De groen met gele vogel vliegt golvend voorbij. Waar mieren zijn, hebben groene spechten iets te lachen. Zij eten vrijwel alleen mieren en hun larven. Ze hebben een lange tong die de ondergrondse gangen van een mierennest kan aftasten.

(Natuurdagboek Trouw vrijdag 6 juli ’18)