De spreeuwen zwermen en het lijkt of ze zwermen zoals ze nog nooit gezwermd hebben. Spreeuwen zwermen altijd graag, behalve als ze broeden, maar nu, na het broedseizoen, zijn er twee keer zoveel spreeuwen als in de lente, en de eerste herfsttrekkers uit het oosten zijn gearriveerd. Overal waar bessen rijpen, zijn spreeuwen te verwachten.

Ik zie bijna dagelijks spreeuwen zwermen en word er blij van. Spreeuwen maken zo’n optimistische indruk! Al zijn ze in dertig jaar tijd met tachtig procent achteruitgegaan – spreeuwen overleven niet op een steriel platteland – ze zijn nog steeds met vele. Boven bosjes, struiken en natuurterreinen zwermen ze rond. Ze murmelen en kwetteren en neuriën er onbekommerd op los, soms dronken van gistende bessen.

Thijsse noemde ze “de onbekommerde spreeuw” en gebruikte een plaatje van spreeuwen als ex-libris. Judith Herzberg dichtte over spreeuwen. Mozart had een tamme spreeuw en componeerde samen met zijn muzikale huisdier. Het als een bergbeekje klinkende gemurmel van zwermende spreeuwen tijdens hun avondlijke slaaptrek inspireerde pianiste Ellen Verhagen tot een audiovisuele concertavond. Die vindt morgenavond plaats in de Gelderlandfabriek te Culemborg (8 uur, 15,-). Ik open die avond met mooie beelden van en sterke verhalen over mijn lievelingsvogel. Ik schreef een heel boek vol over die geweldige beesten, en laat vrijdag filmpjes en plaatjes zien. Ooit een pratende spreeuw gehoord? Een spreeuw die Mozart fluit? Wees welkom.

Spreeuwenkuikens zijn afgelopen mei en juni opgevoed op een dieet van larven en insecten. Momenteel stappen ze over op een steeds plantaardiger dieet van zaden en bessen. Om die zware (rauw)kost te kunnen verteren, verviervoudigt hun spijsverteringskanaal van slokdarm, maag en darmen zich in lengte. Van een decimeter groeit het tot zowat veertig centimeter.

Intussen zwermen en murmelen de spreeuwen onbekommerd door.

(Natuurdagboek Trouw donderdag 5 september ’19)