Apen zijn net mensen
Bonobo’s hebben een voorkeur voor rotzakken boven goedzakken, zo meldt de Duke Universiteit in Noord-Carolina. Onderzoekers lieten filmpjes en toneelstukjes aan tientallen Bonobo’s zien, waarin figuren geholpen of dwarsgezeten worden. Als de toeschouwers vervolgens stukjes appel krijgen met hetzij de afbeelding van de helper erop, hetzij de pester, dan kiezen ze de laatste.
Dit onderwerp haalde niet alleen het wetenschappelijke tijdschrift Current Biology, maar ook de internationale publiekspers. Als ik even rondneus, kom ik telkens de suggestie tegen dat wij mensen blijkbaar toch van onze meest verwante medeprimaten verschillen. Wij mensen willen nou eenmaal graag uniek zijn en zeker geen aap. Bonobo’s zijn niet alleen sterk verwant aan mensen, ze zijn ook nog eens veel socialer en vriendelijker voor elkaar. Maar nu blijkt lekker dat ze stiekem voor de rotzak kiezen! Dat zouden wij mensen nooit doen!
Dat valt te bezien. Toen Disney met Donald Duck kwam, was die eend bedoeld als slechte tegenhanger van de goede held Mickey. Mickey is onkreukbaar, slim, hulpvaardig, kortom: de goedheid zelve. Donald is lui, vals, driftig, dom, egoïstisch. Hij liegt en steelt en buit zelfs kinderen uit. Toch werd hij de publiekslieveling en vinden we Mickey maar een irritante wijsneus.
Dat geldt voor meer strip- en andere helden. Bommel is leuker dan Tom Poes, Obelix dan Asterix, Haddock dan Kuifje. Lambik is een held en Sidonia is alleen leuk als ze in haar ijdelheid wordt gekrenkt. Akkoord, het moeten geen totaal verdorven schurken zijn, maar degenen met twijfels en negatieve karaktertrekken zijn interessanter en vooral herkenbaarder. We zijn zelf immers ook geen onkreukbare braveriken?
Ondanks onze voorkeur voor Donald Duck doen wij mensen trouwens liever zaken met Mickey Mouse. Maar op de korte termijn houden wij de rotzakken liever te vriend. Bonobo’s hebben dezelfde voorkeur. Waarschijnlijk is dit onderwerpje ook de wereldpers doorgegaan, juist omdat de apen zich zo menselijk gedragen.
(Natuurdagboek Trouw donderdag 11 jan. 2018)