In april barst de vogeltrek los. Dat zal ook dit jaar weer gebeuren, voorspel ik, al gebeurt het nu nog niet. Dit is een controleerbare voorspelling; kom daar bij Nostradamus of Jomanda eens om. April duurt nog vier weken en in die tijd arriveren de eerste gekraagde roodstaarten, vliegenvangers, boompiepers, grasmussen, braamsluipers, boomvalken, purperreigers, koekoeken, nachtegalen, huiszwaluwen en gierzwaluwen. En vele andere.

Ze waren vast al onderweg, en deinzen terug voor de kou. Op de telposten voor vogeltrek worden vooral winterse kostgangers geturfd: ganzen, eenden, koperwieken, kransvogels. Een enkele avonturier vliegt voor de fanfare uit ons land binnen: wat fitissen, zwartkopjes en blauwborstjes en een boerenzwaluw. Die brengt nog geen lente, laat staan zomer.

Weldra zullen die boertjes, zoals vogelaars ze liefkozend noemen, in een onafzienbare stroom over ons land scheren, van zuidwest naar noordoost. Een deel vliegt door naar Noord-Duitsland, een deel zoekt de kapschuren, stallen en portieken op, waar ze broeden. Van modder en speeksel kleien ze een specie waarmee ze nestjes in de hoek van muur en plafond boetseren.

Sovon Vogelonderzoek Nederland schat hun aantal op 250 tot 340 duizend broedparen. Of die ruwe schatting klopt? Zulke talrijke soorten worden niet zorgvuldig geteld, daar is nauwelijks aan te beginnen. Het lijkt me eerder een over- dan een onderschatting.

Boerenzwaluwen hebben volgens Sovon te lijden gehad onder de schaalvergroting van de landbouw. Een afnemend aantal steeds grotere boerderijen betekent een dalend aantal schuren om in te nestelen. De chemische bestrijding van vliegen in stallen en de behandeling van gewassen met insecticiden is een ramp voor insectenetende vogels als boerenzwaluwen. Het verdwijnen van modderpoelen en mestvaalten helpt evenmin.

Toch zijn er nog veel boerenzwaluwen. Laat ze maar gauw komen en de lente brengen!

(Natuurdagboek Trouw woensdag 6 april ’22)