Meerdere lezers vertelden me dat ze al een merel hoorden zingen. Mooi hoor, een zingende merel. Niet één lezer heeft een zingende spreeuw gemeld. Zijn de spreeuwen laat dit jaar? Welnee, spreeuwen zingen zoals altijd al in de winter. Misschien vinden lezers ze daarom niet bijzonder. Maar madeliefjes bloeien ook altijd al in de winter en die worden wel genoemd. Iedere winter krijg ik berichten over bloeiende madeliefjes, over zingende spreeuwen nooit.

Ik denk dat spreeuwen te ingetogen zingen om opgemerkt te worden. Als ik mensen wijs op spreeuwengezang, reageren ze vaak verbaasd en verrast. Spreeuwen worden verdacht van geschreeuw. Maar niemand heeft een spreeuw ooit horen schreeuwen. Zelfs op een druilerige winterdag zitten spreeuwen vaak tevreden voor zich uit te neuriën. Spreeuwen zijn de vrolijkste flierefluiters van de wereld.

De zang van de merel is bekender dan die van de spreeuw. De spreeuw zingt zachter. Als de merel Mozart is, dan is de spreeuw Satie. Maar uitgerekend een spreeuw was drie jaar lang het huisdier van Mozart. Mozart was gesteld op zijn spreeuw, die hij had gekocht voor vier cent, getuige zijn huishoudboekje. Hij noteerde op 27 mei 1784 ook een riedel die de spreeuw zong, met de toevoeging: ‘Das war schön!’ Een passage uit zijn zeventiende pianoconcert blijkt overeen te komen met die spreeuwenriedel. De afgebroken klanken, herhalingen en het atonale einde van zijn stuk Ein Musikalischer Spass heeft Mozart ook van zijn spreeuw overgenomen.

Omgekeerd zingen spreeuwen tot op heden Mozart. Vanavond laat ik in Amsterdam in de Balie tijdens een avond over de spreeuw een filmpje zien van een spreeuw die Mozarts Eine kleine Nachtmusik fluit. Ook pratende spreeuwen laat ik zien. Spreeuwen kunnen namelijk praten; op vocaal gebied kunnen spreeuwen alles. Er komen nog een paar spreeuwenkenners naar de Balie, we maken er een vrolijke avond van. Wees welkom! Toegangskaartjes en praktische informatie op https://bit.ly/2GwyVAi8

(Natuurdagboek Trouw donderdag 30 januari ’20)