Wijngaardslakken komen in Nederland vanouds alleen voor in Zuid-Limburg. Omdat fijnproevers ze eten, werden weleens uitgezet. Ook zijn er door de eeuwen heen kwekerijen geweest, waaruit wijngaardslakken ontsnapten. Hier en daar leefden verwilderde populaties, maar die kwijnden weg, bijvoorbeeld omdat de bodem niet genoeg kalk bevatte. In de Hollandse duinen zit kalk genoeg. Daar handhaven ze zich.

Afgelopen zomer zijn wijngaardslakken voor het eerst in Flevoland gevonden, door Tim Captein en Jordin Mulder van het Flevolandschap. De Flevopolders hebben een kalrijke zeebodem. Schelpengruis.

Slakkenkenner Bert Jansen uit Lelystad publiceerde een boek over de slakken van Flevoland. Daar staat de wijngaardslak nog niet in. Maar omdat Flevoland piepjong is, is het aannemelijk dat er nieuwe soorten bijkomen. Vogels weten zo’n polder snel te vinden, maar slakken koloniseren hem in hun slakkengang, voor zover zij wegen en andere barrières over weten te steken.

Voor een landrot als de wijngaardslak zijn de randmeren rond Flevoland bijna onneembaar. Maar er zijn bruggen, auto’s en boten. Slakken liften nogal eens mee. Bijvoorbeeld met vogels, waarover de Nijmeegse bioloog Casper van Leeuwen onlangs promoveerde. Eenden kunnen kleine huisjesslakken inslikken en levend uitpoepen. In een hele wijngaardslak zou een eend zich verslikken, maar een enkele reis op de poot van eend of reiger overleeft zo’n reuzenslak vast wel.

Mensen kunnen ze ook uitgezet hebben, al dan niet om later hun nakomelingen te oogsten. Dat is strafbaar, wijngaardslakken zijn beschermd. In Frankrijk niet. Daar zijn escargots zo algemeen, dat je moet oppassen ze niet te vertrappen.

Hoe dan ook, Jansen toog naar de vindplaats en vond vijf wijngaardslakken. Hij doet verslag in het blad Spirula van de Nederlandse Malacologische Vereniging.