Ten westen van Snakkerbuorren‎ (u weet wel, bij Rotstergaast) heeft Staatsbosbeheer een grasland tot wasplatenreservaat gepromoveerd. Wasplaten zijn een paddestoelenfamilie, die bijna helemaal op de Rode Lijst staat. ‘We zijn niet scheutig met reservaten voor één soortgroep’, zegt Herman Sieben van Staatsbosbeheer, ‘maar hier zijn al 25 van de 47 soorten wasplaten van Nederland gevonden en dat is echt ontzettend bijzonder!. Drie jaar geleden vonden we zelfs de rozerode wasplaat, de allereerste en enige vondst ooit in Nederland.’ Voorheen was de Bemelerberg in Zuid-Limburg het wasplaten-topgebied, met zestien soorten. Andere puike wasplatenplekken zijn de waddeneilanden.

De Rotstergaaster Wallen zijn ouderwetse weilanden in het stroomdal van de Tjonger. Op het land is sinds mensenheugenis geboerd, maar niet gemest, geplagd of geploegd. Er moeten koeien hebben gelopen, maar niet veel. Een beetje begrazing, maaien en afvoeren en verder niets doen, daar houden wasplaten van. Ook stellen ze prijs op kwelwater, dat in het beekdal opborrelt. De weiden zijn vochtig.

Sieben laat papegaaizwammetjes zien, die zo heten omdat ze als jonge zwam parkietgroen zijn en later kanariegeel. Maar ze kunnen ook paars zijn, oranje of bruin. De stengel heeft altijd wel wat groenwaas. De gele wasplaten zijn nog veel geler, echt knalgeel. De honingwasplaten zijn roodbruin en ruiken naar honing. De scharlaken wasplaten zijn felrode bolletjes, maar de klaprooswasplaten zijn baas boven baas qua kleur bekennen. Als trostomaten staan ze in het gras. Wat een rode rakkers! Op oranjerode stelen.

‘Kieskeurig dat ze zijn’, weet Sieben. ‘Als je begint met verschralen door te maaien en niet te bemesten, kan het jaren duren voor de eerste wasplaten verschijnen. We zijn dus heel zuinig op dit gebied!’

(Natuurdagboek Trouw 5 nov. 2013)