Vroege bloeier tussen de tegels

Vroegeling is één van de vroegst bloeiende planten van Nederland. Het is een piepklein plantje, met een rozet bladeren waaruit de witte bloempjes op kale stengels oprijzen. De bloempjes hebben vier witte kroonblaadjes, die zo diep zijn ingesneden, dat het acht kroonblaadjes lijken.
Vroegeling was een akkeronkruid. Het kan goed tegen verstoring door ploegen en eggen. Voor het land bewerkt werd, was vroegeling al uitgebloeid. De zaadjes ontkiemden het jaar erop tot een volgende generatie. Op onbewerkt land zou vroegeling het onderspit delven in de dichter wordende grasmat. Op de kale akker kon vroegeling in februari of maart al zo massaal bloeien, dat er een witte sluier over het land lag. Dan was de lente in aantocht.
Helaas is onze akkerbouw dermate efficiënt, dat alleen het meest hardnekkige onkruid er niet vergaat. Kweek bijvoorbeeld. Maar vroegeling en vele andere voorheen zeer algemene akkerbloemen redden het niet meer op de akers. Vele soorten verdwenen uit de akkers. Sommige komen nog wel voor op andere omgewoelde gronden: spoortaluds, braaklanden, stuifduinen.
Vroegeling is een plant van zandgrond en zoekt daar zijn heil op de poverste plekken. Tussen de straattegels, waar maar weinig planten het volhouden, groeit en bloeit vroegeling alsof het zich geen betere plek kan wensen. En dat is misschien ook wel zo, want concurrentie van andere planten is daar niet en concurrentie is nou juist iets waar het iele plantje niet tegenop kan.
Deze koude lente bloeien alle vroegbloeiers later dan andere jaren, ook vroegeling. De eerste bloemen waren er begin maart al, maar nu bloeien ze allemaal. Even nog, dan komen er teveel andere planten en zijn de vroegelingen uitgebloeid.
(Natuurdagboek Trouw 10 april 2013)