Tjakker in de tuin

Tjakker in de tuin

Kramsvogel. Foto Koos Dijksterhuis
Kramsvogel. Foto Koos Dijksterhuis

‘Tjaktjaktjak’, hoor ik als ik appels pluk. De appelliefhebbers onder de vogels trekken zich tijdelijk terug en houden me van een afstand in de gaten. Alleen een roodborst waagt zich dichtbij. Maar merels en mezen drentelen rond tot zij weer mogen. Net als de kramsvogel.

Kramsvogels zijn stevig gebouwde lijsterachtigen. Ze zijn voor een lijster tamelijk kleurrijk. Ze broeden vrijwel niet in Nederland, maar nemen in de herfst met honderdduizenden plaats in onze bossen, parken en tuinen. Ze storten zich op de bessen die de merels en andere liefhebbers lieten hangen. En op late appels, zoals bij mij in de tuin.

In Groningen en andere Saksisch sprekende streken worden kramsvogels tjakkers genoemd, vanwege de eenvoudige reden dat ze ‘tjaktjaktjak’ tegen elkaar zeggen. Ze zullen vast uiteenlopende boodschappen overbrengen, door het accent iets anders te leggen, of door het timbre, volume en de snelheid iets te veranderen. Wij mensen horen dat niet, of misschien beheersen we het Saksisch onvoldoende.

Razendsnel kunnen ze dat: tjakken. Een heel herkenbaar geluid; ik weet dan meteen dat die vogel daarboven geen zanglijster, merel of koperwiek is, maar een kramsvogel. Als ie zich even laat zien, valt zijn lange, donkere staart op, zijn bruine rug en grijze kop, zijn gele, bespikkelde borst, zijn met donkere maantjes versierde flanken. Als hij zit laat hij zijn vleugels een beetje hangen, en als hij opvliegt, blijken die vleugels aan de onderkant heel licht te zijn, net als zijn buik. Daardoor maakt hij een bonte, zwart-witte indruk.

Kramsvogels zijn een van de weinige vogels die ‘s winters de afwezigheid van tientallen broedvogels compenseren. Ik zie ze in de tuin niet vaak, en ben blij dat mijn appelboom ze nu heeft weten te lokken. Ik laat aardig wat appeltjes hangen en klim uit de boom. De merel, mezen en kramsvogel zien het hoopvol aan. Het roodborstje blaast de aftocht.

(Natuurdagboek Trouw woensdag 18 november ’20)

DELEN
Reacties zijn gesloten.