Op de foto ziet u twee segrijnslakken, verdiept in hun mystieke eenwording des vlezes (zoals Augustinus het noemde). Waar vogels zich meestal beroepen op een heleboel vluggertjes, doen slakken het een keer heel goed en langdurig; uren zijn ze bezig.

Slakken zijn het meest intelligente design van de schepping. Niet omdat ze zo lang genieten van hun vrijages, maar omdat beide partners zowel de mannelijke als de vrouwelijke rol spelen. Tegelijktijdig nog wel.

Ooit bestonden er alleen moeders die zich kloonden. Het mengen van genetische informatie bood zo’n immens voordeel in overlevingskansen van het nageslacht, dat er geslachtelijke voortplanting ontstond. Er kwam een tweede geslacht bij: de man, als zaaddonor.

Dat betekende dat de hoeveelheid individuen die nageslacht voortbrengen gehalveerd werd. Dat is uit evolutionair oogpunt geen hoogbegaafd ontwerp. Wellicht zijn al die dieren met vrouw-man-verschillen slechts proefversies van het ultieme ontwerp: de slak.

De meeste slakken doen aan geslachtelijke voorplanting. Ze mengen hun genetische informatie, maar zonder voortplantingscapaciteit op te offeren. Een evolutionair hoogstandje, de kroon de schepping!

Ze omarmen elkaar met hun voet, en bevruchten elkaar. Nu is de vrouwelijke rol bij de meeste dieren zwaarder dan de mannelijke. Een man loost her en der zijn zaad en kan overgaan tot zijn dagelijkse beslommeringen. Een vrouw wordt opgezadeld met lichaamsvreemd zaad, wellicht geïnfecteerd door virussen, en met de vorming van en zorg voor nageslacht.

Vaak is daarom de mannelijke rol favoriet, ook bij slakken. Maar ze kunnen niet allebei vadertje spelen, en daarom beschieten ze elkaar eerst met liefdespijlen. Die bevatten hormonen die de vrouwelijke lust opwekken en het ontvangende orgaan soepel maken, open zetten en een pulserende beweging verschaffen.

Na dat voorspel kunnen ze beide hun donerende taak uitvoeren. Urenlang.

(Natuurdagboek Trouw donderdag 15 september ’22)