Op de kwelders van Schiermonnikoog is de vogeltrek begonnen. Opmerkelijk zijn de steltlopers die door de slenken sluipen. Vanaf de wandel- en fietspaden zijn ze te zien, als het tij laag genoeg is voor ondiepe overs van slik. Slenken zien eruit als beken maar worden door de zee gevuld.

Als de zee na de vloed wegebt, struinen er meeuwen, scholeksters, tureluurs en wulpen door de slenken om te proeven wat voor lekkers de zee heeft gebracht. In augustus strijken er allerlei ruiters neer, op hun reis van het hoge noorden naar het diepe zuiden. Ruiters zijn een groep middelgrote waadvogels, waar ook de tureluur en de kemphaan bij horen. Nu kunnen zwarte ruiters, groenpootruiters, bosruiters gezien worden, maar vooral witgatjes en oeverlopers.

Oeverlopers en witgatjes lijken sterk op elkaar. Ze zijn grijs van boven en wit van onder, ze scharrelen op hoge poten langs oevers en ze wippen met hun staart. Dat laatste doen kwikstaarten ook, maar dat zijn zangvogels met korte pootjes.

Oeverlopers zie ik meer dan witgatjes. Laatst wandelde ik met vrienden langs het IJ en om de haverklap kwamen we oeverlopers tegen. Maar in de slenken op de kwelder van Schier zie ik meer witgatjes. Ik moet ze snel in de kijker vangen, want als ik hen zie, hebben ze mij ook al gezien en stappen ze gauw een bocht om, uit beeld. De slenken liggen een meter diep tussen steile overs en er zijn stukjes van te zien, in lengterichting. Vogels waden er onder dekking van die oevers, maar door die oevers zitten ze ook een beetje in de val als er een kiekendief op ze zou duiken, en dus zijn ze waakzaam. Om witgatjes te zien, is alertheid geboden.

Er zijn wat verschillen tussen witgatjes en oeverlopers, maar het duidelijkste onderscheid is te zien als ze wegvliegen met hun kromme, fladderende vleugels. De een heeft dunne vleugelstrepen en een grijze kont, bij de ander knalt het spierwitte achterwerk eruit.

(Natuurdagboek Trouw dinsdag 20 aug. 2019)