Wanneer ik als kind keelpijn had, kreeg ik een twee-procentsoplossing waterstofperoxide, niet om mijn haar te bleken, maar om te gorgelen. Gorgelen geschiedde door met het hoofd in de nek en open mond in een bodempje vloeistof ‘rrrr’ of ‘gggg’, te zeggen. Gorgeldrank heette het spul, hoewel opdrinken niet mocht, ik moest het uitspugen alsof het geproefde wijn was. Ik hoor nooit meer iemand gorgelen, al zal het nog wel gebeuren. De luchtpijp fungeert dan als gorgelpijp.

Op het strand bij Katwijk vinden we naast de monding van de Oude Rijn een rossig polletje zeewier. Het heeft althans iets wierigs en is uit zee aangespoeld. Of uit de Oude Rijn natuurlijk. Onder de zeespiegel leven exotisch ogende en klinkende wezens. Zakpijpen bijvoorbeeld, dodemansduimen en zeeanemonen. De door kettingen van sleepnetten omgeploegde Noordzeebodem raakt niet gauw begroeid, maar boorplatforms, windmolens, scheepswrakken, havens, dammen en pieren kunnen er onder water uitzien als een klein koraalrif.

Onze vondst blijkt een bewoner te zijn van zo’n noordelijk koraalrif: gorgelpijp. Gorgelpijpen zijn poliepen, net als kwallen. Ze groeien in kolonies op een harde ondergrond, in donker water. In een scheepswrak bijvoorbeeld, aan een scheepsromp, onder een brug of in ander water waar zonlicht niet direct doordringt. Bovenaan de pijpjes zwaaien twintig korte en twintig lange tentakels rond een rode mondopening. De tentakels vormen twee kransjes waartussen in de lente trossen voortplantingsorganen hangen. Gorgelpijpen vermenigvuldigen zich door piepkleine kwalletje te vormen en los te laten. Die zweven door het water, zwemmen met hun tien tentakels of schuifelen over de bodem naar een stek om zich te hechten. Kunnen gorgelpijpen gorgelen? Het aangespoelde polletje gorgelt niet (meer?).