Tot mijn vreugde stuitte ik op twee kleine parelmoervlinders. Ze waren nog aan het paren ook. Vlinders paren met van elkaar afgewend gelaat. Niet omdat ze elkaar verafschuwen of omdat ze hun tanden niet poetsen, maar omdat hun lichaam zo gebouwd is. Ze klikken zich aan elkaar met hun achterkantjes, waar de overdracht van mannelijke geslachtscellen plaatsvindt.

Kleine parelmoervlinders zijn vlinders van bloemrijke graslanden op kalkhoudende maar voedselarme bodems. De bloemen leveren nectar, waar de vlinders energie uithalen voor hun fladdervluchten. Ik ken de soort vooral uit het buitenland, waar meer bermen en veldjes zijn die niet met drijfmest doordrenkt worden. In Nederland komen ze ook voor, en ken ik ze vooral uit de duinen. Het vaakst zie ik ze in de duinen van Schiermonnikoog. Ook dit vrijende stel zag ik daar. Ze zaten in een ruige rand van onder meer kruipwilg, langs één van de mooiste bloemenweiden van Europa, die net gemaaid was.

Het maaien van bloemenweiden met bijzondere planten en het afvoeren van het maaisel is nodig om de bodem voedselarm te houden. In de buurt van veehouderijen lukt dat niet meer, daar is niet meer tegen de inwaaiende stikstof op te maaien. Maar aan zee lukt dat dankzij de overwegend westenwinden nog wel. Op voedselarme bodem redden sommige zeldzame planten het beter dan grassen en gretige planten als brandnetels.

Een groot nadeel van maaien en afvoeren is dat de eitjes en larven van vlinders en zweefvliegen en andere insecten ook worden afgevoerd. Kleine parelmoervlinders ontspringen die dans omdat ze hun eitjes vlak boven de grond afzetten en daar ook als rups overwinteren. Ze leven op wilde viooltjes waarvan in de Schiermonnikoogse duinen meerdere soorten  groeien.

Kleine parelmoervlinders zijn er het meest in de nazomer. Dan bouwen ze af, al zijn er tot ver in oktober late vliegers. De twee op de foto vlogen samen al parend weg.

(Natuurdagboek Trouw woensdag 13 oktober ’21)