De grutto’s zijn er weer. De meeste hangen nog rond bij ondiepe wateren en drassige velden. Ze eten muggen- of langpootmuggenlarven, wormen of ander lekkers dat ze met hun lange snavels uit het water en de modder kunnen opdiepen,.

Dezer dagen zullen ze zich verspreiden over hun broedgebieden. Boven mijn huis heb ik al een grutto horen roepen: ‘o, grut!’ Een heerlijk lentegeluid. Die gaat naar de natuurlijk beheerde weilanden van Natuurmonument Kardinge. Daar hoeven de vogels geen koeien of maaimachines te vrezen, maar bedreigen honden hun eieren en kuikens. Of, waarschijnlijker, zien de grutten van het broeden af vanwege de honden die er loslopen. Dat mag niet, maar zolang natuurbeheerders recreatie belangrijker vinden dan de natuur waarvoor ze verantwoordelijk zijn, blijven die honden er straffeloos lopen. Ik zie ze in de winter blaffend achter hazen, en in de lente achter weidevogels aanrennen. Grutto’s worden  best oud en ze kunnen nergens anders heen, dus ze zullen hier nog wel een paar jaar te horen en te zien zijn, maar ik voorspel dat ze er over een paar jaar niet meer komen.

Uit grote delen van ons grasland, en grasland bedekt toch zo’n dertig procent van het land, zijn de grutto’s al verdreven. Vijf jaar geleden fietste ik via een zo fraai mogelijke zigzagroute van Groningen naar Harlingen en kwam ik in ruim honderd kilometer geen grutto tegen. Niet een. We doen het allemaal zelf, we hebben het landschap uitgekleed en gesteriliseerd en we beseffen het niet eens. En als we het al beseffen, geven we vossen de schuld. Waar geen vossen zijn, geven we kraaien de schuld. Of buizerds. Of zelfs hermelijnen, die zelf al zo zeldzaam geworden zijn. Wat dat betreft komen de wolf en de vogelgriep als geroepen – je zult zien dat ook die de schuld gaan krijgen van het verdwijnen van weidevogels.

Ons nageslacht zal dat lentegeluid niet meer horen: ‘o grut, o grut, o grut!’

(Natuurdagboek Trouw maandag 20 maart ’23)