De grutto’s arriveren! Grutto’s zijn er altijd vroeg bij. Ze zijn uit de rijstvelden van West-Afrika naar de rijstvelden van Spanje en Portugal gevlogen en vervolgens naar Nederland, waar ze broeden.

Ze verzamelen zich in ondiepe wateren met een modderige bodem. Op het water kunnen grutto’s veilig uitrusten en in de zachte ondergrond en oevers kunnen ze hun snavel steken. Ze eten emelten en andere larven, regenwormen en ander kruipend gedierte. Weldra zoeken ze hun broedgebieden op, en dan hoor ik bij mij in de buurt weer het vertrouwde ‘o grut o grut!’

Het gaat al vijftig jaar bergafwaarts met onze nationale vogel des vaderlands. Gelukkig zijn er natuurreservaten, en veehouders die het belang van grutto’s vooropstellen. En er zijn veehouders die op hun intensieve bedrijf een veldje voor weidevogels inrichten. Daar weten grutto’s zich nog te handhaven, hoewel de kuikens soms alsnog doodgaan, misschien omdat er te weinig insecten voor de snelgroeiende veelvraatjes zijn? Als insecticiden al midden in natuurgebieden belanden…

Zeker, er zijn dieren die kuikens lusten, ook gruttokuikens: katten, honden, vossen, ratten, kraaien, roofvogels, reigers… We hebben ons landschap juist voor hen geschikt gemaakt, terwijl weidevogels hun leefgebied zagen slinken. Het buiten de wei houden van roofdieren heeft voor weidevogels alleen zin, als er een afwisselende grasmat is, met pollen en greppels, poelen en modder, hoog en laag gras, bloemen en insecten, gras dat niet om de haverklap betreden, bereden, bewerkt en gemaaid wordt. Alleen dan kan bijvoorbeeld schrikdraad verschil maken. Het beschermen van turbograsvlakten, waar behalve dat gras nauwelijks leven mogelijk is, heeft voor grutto’s net zo weinig zin als het beschermen van parkeerterreinen.

Maar kom, ik tel mijn zegeningen: wat bof ik dat ik bij een natuurgebied woon met weilanden waar nog grutto’s te zien en te horen zijn!

(Natuurdagboek Trouw vrijdag 26 februari ’21)