Nogmaals klimop
Mijn tweede stukje over klimop laatst leidde weer tot een hele rij opgewonden reacties. Het verbaast me hoe diep de haat tegen klimop geworteld is. Gisteren kreeg ik nog een bericht van een lezer die het “helemaal eens is met de stelling dat klimop niet op de boom parasiteert”. Maar ik ben wel van mening dat een boom die helemaal – dus tot en met de kruin bedekt is met klimop – dat niet overleeft; een boom heeft licht nodig om in leven te blijven en te kunnen groeien. Het lijkt mij dus toch beter de klimop te verwijderen.”
Wat ik jammer vind is dat in het natuurbeheer feiten en meningen vaak op één lijn worden gesteld. De conclusies van jarenlang onderzoek hebben evenveel invloed als om het even welke opinie. Bevindingen en bewijzen krijgen evenveel gewicht als meningen en argumenten. Nu weer die klimop. Het is geen stelling of mening dat klimop niet in de boom maar in de grond wortelt, dat is een feit. Klimop vindt alleen in rijke grond genoeg kracht om te klimmen.
Of bomen last hebben van klimop is lastiger te bewijzen of weerleggen. Gezien de honderden volwassen en kerngezonde eiken en andere bomen die ´s winters een stam vol klimop tonen, lijkt klimop mij niet zo gevaarlijk (mening). Een boom die “helemaal – dus tot en met de kruin bedekt is met klimop”, moet die last wel torsen. Zelf zie ik nooit bomen die tot en met de kruin bedekt zijn met klimop. Meestal houdt het in de kruin wel op. Van een boom in de kracht van zijn leven lijkt me sterk dat hij bezwijkt onder klimop, maar als een boom oud, ziek, zwak is, kan ik me zoiets best indenken. Maar is dat dan reden de klimop weg te halen? Sommige bosbeheerders hakken dikke klimopstelen zonder pardon door. Is het dan zo erg dat een boom een last draagt? Mogen bomen niet doodgaan? In de natuur ook niet? Moeten we dan ook aalscholvers uit de bomen schieten, waarin ze nestelen? Van aalscholverschijt gaan bomen immers zeker dood? Moeten we kamperfoelie en bosrank vernielen? De lianen en parsitaire orchideeën uit de woudreuzen in het regenwoud bikken?
Dat klimop slecht zou zijn voor bomen, omdat bomen licht nodig hebben, kan ik me niet indenken. Klimop groeit immers rond de stam? Loofbomen hebben ’s zomers licht nodig, en dat licht vangen ze met hun bladeren aan de takken die uit de klimop steken. Klimop heeft evenzeer licht nodig. De boom neemt ’s zomers het licht weg voor de klimop. Maar ’s winters niet. Klimop blijft ’s winters groen. Dan geeft de plant niet alleen kleur aan de omgeving, maar ook een schuilplaats aan vogels en insecten. In het blad van Het Drentse Landschap staat een artikel over klimop van Geert de Vries. Die IVN-er is wetenschappelijk adviseur van Het Drentse Landschap. Hij somt allerlei verdiensten van klimop op, onder andere voor vlinders. Citroenvlinders overwinteren graag in klimop. Ook voor atalanta’s blijkt klimop van belang. Die prachtige zwart-rood-witte vlinders overwinteren de laatste jaren meer en meer in Nederland. Ze moeten volgens De Vries af en toe iets consumeren en lebberen dan nectar uit klimopbloemen. Als in de vroege lente de klimopbessen rijp zijn, vullen die de maag van merels, duiven, mussen, die verder nauwelijks bessen of zaden vinden.