Als natuurjongen had ik op mijn achtste een natuurverzameling die uit zijn kast groeide. Schelpen, schedels, veren, stenen, fossielen… De nadruk lag op schelpen en daar zijn honderdduizend soorten van, dus daar kon ik even mee vooruit. De stenen belandden op een achterompaadje en de veren werden door mijten opgegeten. De schedels en fossielen heb ik grotendeels weggegeven.

Vorig jaar gaf ik een brok mergel uit Limburg weg. De mergel zat vol slakkenhuisjes. Op een handgeschreven briefje stond dat de leeftijd 17.000.000 jaar was. Het was mijn handschrift niet. Ik kan me niet meer herinneren van wie en wanneer ik de klont fossiele slakkenhuisjes kreeg, maar ik vermoed dat het zo’n veertig jaar geleden was. De slakkenhuisjes zijn nu dus 17.000.040 jaar oud.

Zeventien miljoen jaar geleden is een hele tijd, maar volgens mij stamt mergel uit het Krijt. Dat tijdperk eindigde toch al zo’n vijftig miljoen jaar eerder. Dat scheelt nogal. Na het Krijt volgde het Tertiair, van 66 tot 2 miljoen jaar geleden. Zeventien miljoen jaar geleden zat de wereld daar midden in.

In zijn Praktijkgids Fossielen (Noordboek, €24,90) schrijft paleontoloog Anne Schulp dat er allerlei fossielen te koop zijn die volgens hun beschrijving uit China of Rusland komen en uit het Tertiair stammen. Zulke marges zijn volgens Schulp veel te ruim, en een indicatie dat de fossielen voor de handel uit de natuur geroofd zijn. Niet kopen dus. Sowieso geen fossielen kopen. Zelf vinden is veel leuker.

Schulp beschrijft hoe je dat doet. Zijn boek is geen determinatiegids, maar een handleiding voor verzamelaars. Waar zoek je, wat heb je nodig, hoe krijg je een fossiel uit zijn stenen omgeving, hoe vervoer je fossielen en hoe berg je ze op, en tenslotte: hoe achterhaal je wat voor fossiel het is? Het lijkt me voor die verzamelaars een onmisbaar boek.

Had ik dat boek maar gehad toen ik de mergelslakjes bemachtigde.

(Natuurdagboek Trouw maandag 22 november ’21)