Glimwormen en vuurvliegen zijn dezelfde insecten. Het zijn geen vliegen, het zijn geen wormen, het zijn kevers. De mannetjes kunnen vliegen en als ze dan lichtgeven, noemen we ze vuurvliegjes. Van de soort die vroeger in Nederland algemeen voorkwam geven de mannetjes geen licht als ze vliegen, dacht ik. Dat is de grote of gewone glimworm.
Maar zo gewoon zijn glimwormen niet. Ze leven in of op bloemrijke graslandjes en die hebben we in Nederland van hun bloemen ontdaan en daarmee van veel insecten. Lang geleden was er in de buurt van mijn woonplaats een weide in het bos, waar volgens mijn ouders glimwormen zaten. Op een zwoele zomeravond mocht ik ermee naartoe. Maar we zagen ze niet. Ik heb in Nederland geloof ik nog nooit een glimworm gezien. In Zuid-Europa des te meer. Ik heb er eens één in mijn tent gehad, een fluorescerend lichtpuntje. In het licht van de zaklamp zag ik dat het een kevertje was. Een mannetje, ik zette hem de tent uit.
Mannetjesglimwormen zijn anderhalve centimeter lang, hebben vleugels en dekschildjes. Vrouwtjes zijn veel groter en hebben die attributen niet. Zij zien eruit als grote larven. Ze geven meer licht dan mannetjes. Dan doen ze met de achterste drie segmenten, hun kont dus. Vrouwtjes zwaaien met hun lichtende achterwerk om mannetjes te lokken. Mannetjes zien elkaar dankzij hun twee kleine lichtjes en lokken er prooidiertjes mee.
Glimwormen laten in hun lichaam het enzym luciferase met andere stoffen reageren, waarbij energie vrijkomt, die in licht wordt omgezet. Of, zoals Kees Stip het formuleerde: Glimworm, hoe kun je zo mooi glimmen? / Ik weet het niet, ik heb het imme. Dat ontlokt u vast een glimlach.
(Natuurdagboek Trouw woensdag 8 okt. 2014)
