Acht jaar geleden voer ik mee met een vogelvaartocht op het IJsselmeer, georganiseerd door Debby Doodeman. Ze nam een foto van me voor een smoelenboek vol vogelaars. Later volgden er vragenlijsten. Dat boek is nu eindelijk verschenen. En het is veel meer dan smoelenboek. Vogelaars (nooit) uitgevogeld (KNNV, €20) is een soort inventarisatie van ’s lands vogelaars.

De meer dan zevenhonderd portretfoto’s zijn op zeven pagina’s gepropt en het is even zoeken maar waarachtig, ik sta erin! Om de geportretteerden te determineren, om in vogelaarstermen te blijven, heb ik wel een leesbril nodig. Zou het toeval zijn dat op ‘mijn’ bladzij een drieteenstrandloper afgebeeld staat? Wel een leuk toeval dan, want over die vogel heb ik een boek geschreven.

Vogels kijken, door niet-vogelaars spotten genoemd, zit in de lift. Ik ken meerdere lieden die op gevorderde leeftijd vanuit het niets besloten om vogels te gaan kijken. Ze gaan mee met een excursie of doen een korte cursus, kopen een verrekijker en een vogelboek, en zie: een nieuwe hobby.

Zelf begin ik nooit hobby’s vanuit het niets. Vogels kijken vond ik als kind leuk, en dat geldt voor zowat de helft van de 1174 ondervraagden. Bij de Jeugdbond voor Natuurstudie ontdekte ik dat er naast een blauwe ook een purperreiger bestond. Ik reis het land niet af voor zeldzaamheden, maar een zeldzaamheid op fietsafstand zoek ik wel even op, zoals de blauwvleugeltaling van gisteren, en de bruine lijster. Die was makkelijk te vinden, ik hoefde maar op de meute mannen met baarden en telescopen af te gaan, maar de vogel was net door een kat gepakt.

Liefst 62 procent van Doodemans mannelijke respondenten is baardloos! Het aantal baarden is sinds haar metingen vast gestegen, want de baard is weer hip, net als vogelen. In het boek staan veel jonge vrouwen en mannen met verrelijker en ook een jongeman met baard en 33 tatoeages van een gierzwaluw.

(Natuurdagboek Trouw donderdag 24 maart ’22)