Nu de eik en de berk hun laatste bladeren hebben afgeschud, komt het enorme eksternest in de eik weer in zicht. Het zit er al jaren en iedere winter inspecteren eksters het, nemen er hun intrek en bouwen het uit. In het nest zijn generaties eksters grootgebracht – het is blijkbaar een goed nest op een goede plek. Ik hield mijn hart vast toen de eigenaars van de tuin waarin de eik en de berk staan, de eik scalpeerden. De ronde kruin veranderde in een geamputeerd plat schedeldak; geen gezicht, en ongeveer een meter boven het nest afgekapt.

Vanuit het nest zal de hemel nu wel zichtbaarder zijn, maar in de tijd dat de vogels beginnen te nestelen zit er nog geen blad aan de boom en zal die hemel toch wel zichtbaar zijn. Dus misschien is dat geen beletsel. En inderdaad, tot mijn geruststelling werd het nest afgelopen winter andermaal goedgekeurd en sleepten de eksters dagenlang takken en twijgen aan.

Zouden het elk jaar dezelfde eksters zijn? Vast wel, maar als er een doodgaat zal een ander zijn of haar plaats vast innemen. Om daarachter te komen, zul je die vogels moeten vangen en uitdossen met opzichtig gekeurde pootringen, zodat je ze van grote afstand door een telescoop kunt herkennen. Dat heb ik niet gedaan en als vanzelf ga ik uit van telkens hetzelfde stelletje.

Wat een schrik, toen op 22 maart een vent de eik inklom. Hij was gehuld in een tuigje waaraan kabels waren bevestigd die hij om dikke eikentakken sloeg. De kabel was aan de grond gezekerd, zodat de man bij een val zou blijven bungelen. Aan een ander touw takelde hij een motorzaag op. En toen begon het zagen. Een tak hier, een tak daar, de eik werd nu aan de zijkant toegetakeld, tot vlakbij het nest. Meer licht. De man lette niet op de eksters.

De eksters letten wel op de man. Paniekerig verlieten ze hun nest. Nu zie ik in de berk een nieuw nest, kleiner dan het oude. Er zit een ekster bij.

(Natuurdagboek Trouw dinsdag 4 dec. 2018)