Als we in Polen zijn, blijkt de beste vogelaar van ons vieren, laat ik hem Jan noemen, gebrand te zijn op het zien van een waterrietzanger. Waterrietzangers zijn geen zangers in waterriet, maar rietzangers in water. De gewone rietzanger is een bruin vogeltje dat in het riet nestelt en zich dag en nacht laat horen, maar zich weinig vertoont. De waterrietzanger leeft niet in riet, maar in zeggen die in water groeien. Hij is een meester in het zichzelf verstoppen. In Nederland worden soms waterrietzangers gehoord, tijdens hun trek tussen Polen en West-Afrika. Ooit hebben ze hier vast gebroed, maar zoals de meeste Nederlandse cultuurlandschappen, zijn ook ’s lands zeggemoerassen vrijwel verdwenen. In de stroomvlakte van de Biebrza in Noordoost-Polen strekken de zeggemoerassen zich tot horizon uit. Er struinen bevers en elanden en tijdens ons bezoek baltsen er kemphanen en is de vlakte geel, wit en roze bespikkeld, van dotters en waterdrieblad.

Waterrietzangers zijn wereldwijd zeldzaam en bedreigd. Er is nog één fatsoenlijke populatie en die leeft hier. Om de achteruitgang te stoppen, wordt er ouderwets gehooid en zijn er beschermingsprojecten in Afrika en op de trekroute.

Na een lange wandeling horen we zowaar een waterrietzanger. We turen gespannen, de zeggen zijn kniehoog, we moeten er toch één kunnen zien, maar we zien er geen. Jan moet weg, wij drieën blijven nog een dag. We zetten Jan op de trein en doen nog een poging. We horen er minstens drie, maar zien er geen. We zien van alles, maar geen waterrietzanger. We geven het op en willen net weglopen, als… jawel hoor, daar scharrelt er één door een pol oeverzegge. Sorry Jan.

(Natuurdagboek Trouw 3 juni 2013)