‘Diepvrieskippen, stapt uit uw verpakking!’ stond begin jaren tachtig op de wand van een punk-café. Het heeft niet geholpen. Gedragsverandering is alleen haalbaar, als je het gewenste gedrag heel aanlokkelijk maakt en het ongewenste afstraft. Als je geen wegwerpverpakkingen op straat of in de natuur wilt, moet je ze niet gratis weggeven. De wereld gaat ten onder aan onverwoestbaar afval. Plastic zakjes, nylon visnetten, plastic flessen. Voor drie miljard euro wist de frisdrankenindustrie toenmalig minister Pronk het statiegeld uit zijn hoofd te praten. Die drie miljard euro is besteed aan de campagne Nederland schoon. De campagne is mislukt, Nederland wordt met de dag viezer en raakt tot in de verste natuurgebieden bedolven onder de petflesjes en chipszakken. Vooral kleine petflesjes, de grote zijn zeldzamer want daar zit 20 cent statiegeld op. Statiegeld werkt, een dure campagne niet. Zelfs onze nee-stickers op de brievenbus werken niet. De bezorger mikt de folders in de sloot.
De flesjes, folders en chipszakken verdwijnen onder gras, onder algen, onder schimmel, onder water, onder de grond. Ze verdwijnen uit het zicht. Ze breken, verkruimelen, lossen op en vergiftigen het water en de bodem. Als kind kreeg ik te horen dat ik mijn papiertje in de prullenbak moest gooien, nooit op de grond. Nu zijn er meer papiertjes dan toen. Meer dan de prullenbakken aankunnen, die wegens bezuinigingen minder vaak geleegd worden. Ik zie een groepje kinderen of volwassenen of een gezin. In een uur tijd werken ze een scheepslading frisdranken en chips weg, ze stappen op en laten de verpakkingen liggen. Als je er wat van zegt, halen ze stomverbaasd hun schouders op. Diepvrieskippen…
