Langs Spaanse, Portugese, Franse, Britse, Ierse, Noorse en IJslandse kusten zijn tolhorens te vinden. Ze heten tolhoren vanwege hun tolvorm. Er zijn een stuk of tien soorten, van de fraaie priktolhoren tot de algemene asgrauwe tolhoren. Asgrauw. Alsof grauw niet grauw genoeg is!
Je kunt lege tolslakkenhuisjes op het strand vinden, maar leuker is het om met eb de poelen tussen de rotsen te bekijken. Daar zit vaak veel leven in. Mijn kinderen, hoe verknocht aan hun telefoon ook, gaan als vanouds los zodra zich zulke rotspoelen aandienen. Op het Canarische eiland Fuerteventura verkennen we na aankomst meteen een afgelegen deel van de kust. Gedrieën scharrelen we over de rotsen en zien we in de zeewaterpoelen krabbetjes, garnalen, visjes en schelpdieren: vooral asgrauwe tolhorens. Ze schuifelen rond, waarschijnlijk algen grazend. Op wikipedia wordt de zeeslakkenfamilie van de tolhorens carnivoor genoemd, vleesetend, maar dat is overdreven. Uit beleefdheid zullen ze een vlezig hapje niet weigeren, maar ze eten liever vegetarisch. Niet voor niets leven ze tussen zeewier.
Zeewier is lekker en gezond, weten moderne foodies, en Japans zeewier is helemaal hip, vanwege de sushi. Die tolhorens zijn bij de tijd, want ze leven het meest in Japans bessenwier, in Nederland althans.
In Nederland komen ze sinds een jaar of veertig voor, meegelift in oester- en mosseltransporten, ze zijn verwilderd en hebben zich gevestigd in de Oosterschelde. Daar is een namaakrotskust in de vorm van basaltblokken en dijken. Tolhorens willen rotsen.
Ooit leefden er meer tolhorens in de Noordzee, maar door de ijstijd zijn die een slordige honderdduizend jaar geleden uitgestorven. Lege slakkenhuizen van tolhorens uit die tijd zijn soms op het strand te vinden. Stokoud en zeer zeldzaam; ik heb er nog nooit een gevonden. Ze drijven ook wel eens mee, vastgeklampt aan met wier begroeide viskratten bijvoorbeeld.
Maar levend zijn ze het mooist. Ineens schrikken mijn gehurkte kinderen terug. Ze wilden een tolhoren uit het water pakken, maar toen schoot er een vis weg, die zich in zijn camouflagekleuren roerloos en onzichtbaar naast de tolhorens bevond.
(Natuurdagboek Trouw donderdag 1 juni 2017)
Recente reacties