Toen ik eens in Zuid-Spanje was, zag ik daar paaltjes en dode planten vol huisjesslakken. Het waren zandslakken. Dat zijn zo’n beetje de meest algemene huisjesslakken langs de Zuid-Europese kusten, van Portugal tot Turkije.

In artikelen kwam ik een verklaring voor dit klimgedrag tegen: in de genadeloze hitte zoeken slakken verkoeling op winderige hoogtes. Ze zouden dat vooral in droge periodes doen. Behalve in de wind zitten ze daar in de volle zon. Ik weet niet of u wel eens genadeloze, Spaanse zomerhitte heeft meegemaakt, maar ik kan u verzekeren dat u dan beter de schaduw kunt opzoeken dan de volle zon. Waarom voor huisjesslakken het omgekeerde zou gelden, begrijp ik niet. In de wind zullen ze bovendien sneller verdrogen dan uit de wind.

Toen ik de slakken zag, was het eind september. Het was ongetwijfeld heet geweest, maar toen ik er was, regende het vrijwel voortdurend. Dat was voor de slakken geen reden zich terug te trekken, ze bleven zitten waar ze zaten. Dus misschien wordt de invloed van het weer op het slakkengeklim wel overschat.

In Nederland zie ik soms tuinslakken hoog op een zonnige muur zitten. Ik denk dat ze er algen vinden, of misschien kalk voor hun huisje. Ze kunnen dankzij dat huisje blijkbaar goed tegen de zon en drogen niet gauw uit. Of de Spaanse zandslakken ook algen of andere begerenswaardigheden van de stengels en paaltjes schrapen, weet ik niet.

Misschien ontkomen ze in hogere regionen wel aan slakkenetende spitsmuizen, mollen, egels en desmannen. Maar zo komen ze wel binnen bereik van lijsters, kraaien en andere slakkenetende vogels. Of zou dat juist de bedoeling zijn? De zandslakken zijn vaak geïnfecteerd met een parasiet: het zuigwormpje Brachylaima cribbi. Dat heeft na een slak een gewerveld dier als gastheer nodig, om zijn leven te voltooien. Uit onderzoek blijkt dat vooral lijsters en kraaien de klos zijn. Veroorzaakt de zuigworm klimdrang bij de slak?

(Natuurdagboek Trouw donderdag 12 jan. 2017)