De eerste tjiftjaf sinds zeven maanden

De ene lentebode na de andere dient zich aan. Veldleeuweriken en geelgorzen zingen al weken, speenkruid en klein hoefblad bloeien. Ik kreeg meldingen van bloeiende dotterbloem, van het eerste (bruine) kikkerdril, van witte kwikstaarten en zwarte roodstaarten. Grutto’s verzamelen zich langs wateren en verspreiden zich over de steeds schaarsere broedgebieden.

Zaterdag hoorde ik op een begraafplaats de eerste tjiftjaf:  ‘tjif tjaf, tjif tjaf’. Geen welluidende klank, geen swingende melodie, maar wel een lentebode pur sang. Half maart komen traditiegetrouw de eerste tjiftjaffen terug uit Zuid-Europa en Noord-Afrika. Eerst worden ze in Brabant gehoord en dan steeds noordelijker. Op 17 maart had ‘mijn’ tjiftjaf Groningen bereikt. Volgens het boekje!

Ik keek naar de paar andere mensen op de begraafplaats. Zoals het hen betaamde, liepen zij langzaam en praatten zij gedempt. Dankzij de rust was de tjiftjaf duidelijk hoorbaar, evenals een vink, enkele kool- en pimpelmezen, een paar roodborstjes, een winterkoning en een heggemus. Zelfs het ijle gepiep van een boomkruiper klonk en ja, daar hupte deze kleine geveltoerist al recht omhoog langs een treurbeuk.

Genoeg te horen, genoeg te zien, maar niemand keek of hoorde ervan op. Nooit zie ik iemand naar de sperwer kijken, die over het voetbalveld jakkert. Nooit valt wachtende ouders de specht boven het schoolplein op. En hoewel er in geen zeven maanden een tjiftjaf is gehoord, kijkt tussen de graven niemand op van: ‘hee, een nieuw geluid’.

Tegen kennissen flap ik er dan als vanzelf uit: ‘tjiftjaf’. Een keer reageerde een kennis verrast: ‘Een tjiftjaf? Bestaat ie echt?’ Hij kende de soort alleen van Suske & Wiske en de toornige tjiftjaf.