Roeiende schaatsenrijders
Wantsen zijn het, wantsen te water. In Nederland en België komen negen soorten schaatsenrijders voor, maar slechts één heeft een lijfje van meer dan anderhalve centimeter lengte: de grote schaatsenrijder. …
Blad met inktvlekken
Tip: sta tijdens een wandeling eens (net) buiten het pad vijf minuten stil. Het beste is om dat alleen te doen. Met anderen kan het ook, maar het blijkt voor mensen in gezelschappen groter dan één vaak moeilijk niets te zeggen en de ander niet in de gaten te houden. Het is juist zaak om de omgeving in de gaten te houden. …
Zonnewende
Morgen staat er geen natuurdagboek in de krant. Jammer, want 21-12-21 staat leuk en is een bijzondere dag: zonnewende. Vanaf morgen gaan de dagen weer lengen. Eerst langzaam, maar allengs sneller. Vandaag, 20-12-2021, is het vrijwel even kort dag als morgen. De verschillen in daglengte tussen plekken in Nederland zijn een stuk groter.
Duurt de dag van zonsopkomst tot zonsondergang in Groningen slechts 7 uur en 30 minuten, in Maastricht krijgen ze met 7 uur en 54 minuten bijna een half uur meer licht, de bofkonten! Dat komt doordat Maastricht hemelsbreed 270 kilometer zuidelijker ligt dan Groningen. …
(Geen) gouden oor
Zo poëtisch als sommige paddenstoelennamen klinken, zo onaantrekkelijk klinken andere. De gele korstzwam doet mij aan etterende wonden denken. Terwijl gele korstzwammen zulke lieflijk ogende paddenstoeltjes zijn!
Vaak doen korstzwammen hun naam eer aan. Ze groeien als een witte, bruine of zwarte korst op dood hout. De gele niet. Die groeit wel op dood hout, maar vormt golvende afdakjes. Die lijken eerder op elfenbankjes dan op plakkaten of korsten. …
Een opgeblazen fuut blijkt geen fuut
Tijdens een wandeling bij mij in de buurt zie ik een door de lage zon overgoten plas met eenden, ganzen, zwanen, aalscholvers en reigers. De zon hangt achter me, het licht strijkt over het water, ik blijf foto’s maken.
Een groep slobeenden dobbert in de verte. Met hun brede snavels zitten ze elkaar in de weg wat tot schermutselingen leidt. Nog een stuk verder staan reigers roerloos op de oever. Er varen twee zwanen voorlangs. Als die een aanloop nemen om op te stijgen, richt ik mijn fototoestel en zoom ik in. De zwanen zijn te ver weg voor een goede foto, maar wat maakt het uit, ‘klik klik’, een foto is maar een computerbestandje, er komt geen negatief meer bij kijken, laat staan een afdruk. …
Gevederde dubbelgangers
Graspieper en boompieper zijn kleine vogels die ik niet uit elkaar kan houden, waterpieper en oeverpieper zijn ook lastig. Gelukkig maken gras- en boompieper elk een heel ander geluid. In de zomer althans, maar in de winter zijn boompiepers toch het land uit. Oeverpiepers komen voor aan zee, waar ze het liefst over basaltdijken scharrelen, terwijl waterpiepers bij zoet water rondhangen.
Voor serieuze vogelaars heeft de KNNV Uitgeverij Vogels vergelijken (€29,95) uitgebracht, waarin de piepers net als allerlei andere look-alikes bij elkaar afgebeeld staan, met uitleg. Visdief en Noordse stern, de bonte spechten, zanglijster en grote lijster, fitis en tjiftjaf, matkop en glanskop zijn beruchte dubbelgangers.
Gras- en boompieper staan naast elkaar, water- en oeverpieper ook. Het boek is fraai uitgevoerd, met tekeningen van Elwin van der Kolk. De auteur is Harvey van Diek, een doorgewinterde vogelaar en vogelfotograaf. Hij staat soms foto’s af aan deze rubriek. …
Een spinnetje, een wonder
Ik heb vaak genoeg een mug doodgeslagen, een vlieg, een fruitvlieg, een kakkerlak. Teken, vlooien en luizen knijp ik dood. Toch schiet dan altijd door me heen: ik dood een dier. Laatst kriebelde er iets in mijn hals. Ik krabde en zag een zwaar gewond spinnetje op mijn nagel. Het leefde nog maar de prognose was pessimistisch en gezien diens veronderstelde lijden heb ik het diertje daar maar uit verlost. Prompt moest ik denken aan A.L. Snijders. …
Verbied motormaaien
Laatst schreef ik in een Natuurdagboek dat Nederland misschien wel het intensiefst bemaaide land ter wereld is. Of dat klopt, kan ik niet bewijzen, maar op mijn wandelingen en andere uitstapjes kom ik zelden geen maaiende mensen tegen. Zelf knip ik mijn gras en ik heb ook nog een oude handmaaier staan. Anderen zie ik in de weer met bosmaaiers en maaimachines waarvan de ene nog groter is en sneller maait dan de andere.
Met zulke machines raakt de nuance uit het oog verloren. Ieder jaar halen berichten de kranten over zeldzame bloemen of vlinders wier laatste leefgebiedje in een seconde is weggevaagd. Oeps, foutje. Afgelopen jaar waren bovendien een schooltuintje en een levend kunstwerk de klos. Vele uren en euro’s naar de barrebiesjes. Oeps, foutje. …
Stompie de spreeuw
Vogelaarster Debby Doodeman uit Driel krijgt de laatste weken vaak bezoek van een spreeuw, die een poot mist. Of eigenlijk ontbreekt alleen een voet. De spreeuw stapt hinkend rond op haar andere voet en een stompje dat doet denken aan een houten been. Ze vliegt steevast naar de voedertafel in de tuin en doet zich daar tegoed. Debby noemt haar Stompie. Het is een jong vrouwtje dat afgelopen mei uit haar ei moet zijn gekropen. “Aan haar goede poot droeg Stompie een ring”, vertelt Debby. Op 21 november las ze die af: NLA L470231, en meldde ze haar waarneming bij het Vogeltrekstation. …
Roofvogels te veld en te boek
Op de terugweg uit Oost-Groningen reden we een smalle landweg in tot het in een enorme tarwe-akker doodlopende eind. We waren op vogelexcursie geweest en hoewel het begin juni was en de trek voorbij, hadden we verrassend veel gezien. Vooral roofvogels, zoals boomvalk, grauwe kiekendief, rode wouw. …