Dankzij Shakespeare koloniseerde de spreeuw Noord-Amerika

Dankzij Shakespeare koloniseerde de spreeuw Noord-Amerika

Spreeuw op het dak. Foto Koos Dijksterhuis
Spreeuw op het dak. Foto Koos Dijksterhuis

De spreeuw is één van de talrijkste vogels van Noord-Amerika. Van Alaska tot Mexico komen spreeuwen voor. Toch kregen spreeuwen pas rond 1900 voet aan de Amerikaanse grond. Eind negentiende eeuw waren in door Europese landen gekoloniseerde gebieden zogenoemde Acclimatization Societies actief. Die hadden als doel zoveel mogelijk (wilde) planten en dieren uit het Europese vaderland mee te verhuizen naar de koloniën, waar de inheemse natuur net zo achterlijk gevonden werd als de inheemse bevolking. De New Yorkse apotheker Eugen Schieffelin was voorzitter van zo’n vereniging in de Verenigde Staten. Hij zorgde er rond 1860 voor dat huismussen poot aan de Amerikaanse grond kregen en vond dat de spreeuw niet kon achterblijven. Schieffelin had trouwens een chiquere argumentatie voor zijn faunavervalsende activiteiten. Hij was niet van de straat, hij kende zijn klassiekers. Met zijn acclimatiseringsbroeders had hij zich ten doel gesteld alle vogels die William Shakespeare had bezongen in New York te krijgen.

Spreeuw op de markt in Tunis. Foto Gert van Maanen
Spreeuw op de markt in Tunis. Foto Gert van Maanen

Shakespeare heeft tientallen vogelsoorten bezongen of genoemd. Ook de spreeuw speelt een rol in het oeuvre van de dichter. In 1596 of ’97 verscheen het eerste deel van Shakespeares historische toneelstuk Hendrik IV. Daarin komt Hotspur in opstand tegen koning Hendrik IV. Die weigert namelijk losgeld te betalen voor de vrijlating van Hotspurs zwager Mortimer, die door rebellen gevangen is genomen. De zwager in kwestie wordt door de koning als rivaal gezien. Hotspur neemt het de koning kwalijk dat hij Mortimer niet helpt en blijft aandringen op het vrijkopen van zijn rebelse zwager. De heren krijgen ruzie, en de koning verbiedt Hotspur de naam van zijn zwager nog langer te noemen. Hotspur bedenkt een pesterig plannetje.

‘I’ll have a starling shall be taught to speak nothing but “Mortimer”, Hotspur whines.’ In de vertaling van Jan Jonk: ‘Ja, ik koop een spreeuw, en die leer ik dan alleen het woord Mortimer.’

Aristoteles, Plinius, Maerlant, Shakespeare, Dijksterhuis – zij allen schreven over de spreeuw. Lees hoe de spreeuw vanuit New York heel Noord-Amerika koloniseerde, van Alaska tot Mexico. Lees alles over die fantastische vogels in De spreeuw, het nieuwe boek van Koos Dijksterhuis. Het is 159 bladzijden dik en is gebonden in een stevige kaft. Een luchtig, leesbaar en zomers cadeau! Bestellen bij AtlasContact of bij de auteur. Dan komen er verzendkosten bij maar desgewenst ook een handtekening of andere handgeschreven toevoeging.

DELEN
Reacties zijn gesloten.